ذهن جوانان ایرانی؛ با ارزش‌تر از چاه‌های نفت

به گزارش تحلیل ایران ،در دنیای امروز، اقتصاد دیجیتال نه‌تنها یک روند تازه نیست، بلکه به قلب تپنده‌ی رشد اقتصادی کشورها بدل شده است. دیگر این زیرساخت‌های سنتی، کارخانه‌های عظیم و منابع طبیعی نیستند که لزوما قدرت اقتصادی یک کشور را تعیین می‌کنند، بلکه توانایی بهره‌گیری از داده، فناوری و هوشمندی دیجیتال است که مرزهای قدرت اقتصادی را بازتعریف کرده‌اند.اقتصاد دیجیتال یعنی ارزش‌آفرینی بر پایه‌ی نوآوری، اتصال، و تحلیل. کشوری که امروز در توسعه زیرساخت‌های ارتباطی، بسترهای داده‌محور و تربیت نیروی متخصص دیجیتال سرمایه‌گذاری می‌کند، در عمل مسیر فردای خود را رقم می‌زند.این اقتصاد، جهانی‌ست بی‌مرز؛ جایی که شرکت‌های دیجیتال آمریکایی در بازارهای آسیایی خدمات می‌دهند و استارتاپ‌های چینی در اروپا، سامانه‌های مالی را دگرگون می‌سازند.در این منظومه‌ی جدید، کشورهایی چون آمریکا، چین، ژاپن، آلمان و انگلیس نه‌تنها پیشتاز سرمایه‌گذاری در فناوری‌های نوین هستند، بلکه با خلق ارزش از دل اطلاعات، هوش مصنوعی، پلتفرم‌های ابری و خدمات دیجیتال، به درآمدهایی دست یافته‌اند که حتی با درآمد منابع نفتی بسیاری از کشورها قابل مقایسه نیست.اقتصاد دیجیتال امروز نه در حاشیه‌ی اقتصاد جهانی، بلکه در مرکز آن ایستاده است و هر کشوری که در این مسیر عقب بماند، فردای اقتصادی‌اش را به دیگران واگذار خواهد کرد.

غول‌های اقتصاد دیجیتال؛ چگونه ثروت می‌سازند؟ آمریکا؛ فرمانروای جهان دیجیتال بر اساس داده‌های بانک جهانی و گزارش ۲۰۲۴ مجمع جهانی اقتصاد دیجیتال، ارزش اقتصاد دیجیتال ایالات متحده به بیش از ۲.۵ تریلیون دلار رسیده است. این کشور با درآمد سالانه‌ای بالغ بر ۱.۲ تریلیون دلار از فناوری‌های دیجیتال، در صدر فهرست اقتصادهای دیجیتال جهان قرار دارد.شرکت‌هایی نظیر گوگل، اپل، آمازون، مایکروسافت و متا، ستون‌های اصلی این ساختار عظیم هستند که با تمرکز بر خدمات ابری، هوش مصنوعی، تجارت الکترونیک و پردازش کلان‌داده‌ها، بازارهای جهانی را درنوردیده‌اند.

چین؛ اژدهایی در حال جهش دیجیتالچین نیز با سرعتی خیره‌کننده به رقیبی جدی برای آمریکا بدل شده است. اقتصاد دیجیتال این کشور در سال گذشته به حدود ۱.۸ تریلیون دلار ارزش رسید و درآمد سالانه آن از حوزه‌های دیجیتال بالغ بر ۹۰۰ میلیارد دلار برآورد می‌شود.پلتفرم‌هایی مانند علی‌بابا، تنسنت و شرکت‌های فین‌تک چینی، در کنار سرمایه‌گذاری عظیم دولتی در زیرساخت‌های فناوری، نقش کلیدی در این رشد ایفا کرده‌اند.

ژاپن؛ هم‌زیستی سنت و نوآوریژاپن با حفظ بنیان‌های صنعتی خود، موفق به ادغام فناوری‌های دیجیتال با تولید شده است. اقتصاد دیجیتال این کشور ارزشی بالغ بر ۱.۲ تریلیون دلار دارد و سالانه ۶۰۰ میلیارد دلار درآمد دیجیتال کسب می‌کند.ژاپن به‌ویژه در زمینه‌ی رباتیک، هوش مصنوعی، و اینترنت اشیاء پیشگام است.

آلمان؛ صنعتی‌ترین اقتصاد دیجیتال اروپاآلمان با تکیه بر صنایع فناورانه و تحول دیجیتال در صنعت خودرو، ارزش اقتصاد دیجیتال خود را به ۹۰۰ میلیارد دلار رسانده و درآمدی حدود ۴۵۰ میلیارد دلار در سال دارد. این کشور در تبدیل کارخانه‌های سنتی به کارخانه‌های هوشمند (Industry 4.0) پیشتاز است.انگلیس؛ قدرت خدمات مالی دیجیتالانگلیس با تمرکز بر فناوری‌های مالی، تجارت الکترونیک و داده‌کاوی، اقتصاد دیجیتالی به ارزش ۸۵۰ میلیارد دلار و درآمد سالانه‌ای معادل ۴۲۰ میلیارد دلار دارد. لندن به‌عنوان یکی از قطب‌های جهانی فین‌تک شناخته می‌شود.

اقتصاد دیجیتال؛ درآمدی فراتر از نفت، فرصتی برای ایراندر دهه‌های گذشته، نفت طلای سیاه لقب گرفته بود و جایگاه نخست را در میان منابع ثروت‌آفرین کشورها داشت. اما امروز، این جایگاه را داده‌ها و فناوری اطلاعات از آن خود کرده‌اند. اقتصاد دیجیتال نه‌تنها روند تازه‌ای در توسعه اقتصادی جهان نیست، بلکه موتور محرکه‌ی بسیاری از کشورهای توسعه‌یافته برای خلق ثروت پایدار و فزاینده شده است.بر اساس آمارهای رسمی از وزارت نفت ایران، درآمد نفتی کشور در سال‌های اخیر بین ۴۰ تا ۵۰ میلیارد دلار بوده است. با وجود اینکه این رقم برای بودجه کشور اهمیت دارد اما در مقایسه با درآمدهای دیجیتال کشورهای یادشده، فاصله‌ای چشمگیر دارد.برای درک ابعاد واقعی اقتصاد دیجیتال، کافی‌ست تنها یک مقایسه ساده انجام دهیم.

در حالی‌که ایران در بهترین سال‌های صادراتی خود حدود ۵۰ میلیارد دلار از فروش نفت درآمد کسب کرده، اقتصاد دیجیتال آمریکا تنها در یک سال بیش از بیست برابر این رقم یعنی حدود ۱.۲ تریلیون دلار درآمدزایی داشته است.چین، دومین اقتصاد دیجیتال جهان، سالانه ۹۰۰ میلیارد دلار از این حوزه درآمد دارد؛ رقمی که بیش از پانزده برابر درآمد نفتی ایران است.ژاپن نیز با درآمدی معادل ۶۰۰ میلیارد دلار، دقیقاً ده برابر نفت ایران از فناوری پول درمی‌آورد.حتی آلمان و انگلیس، با اقتصادی کوچک‌تر از دو ابرقدرت اول، از اقتصاد دیجیتال خود سالانه بین ۴۲۰ تا ۴۵۰ میلیارد دلار درآمد دارند؛ یعنی هر دو کشور، حدود ۸ برابر بیش از کل صادرات نفتی ایران از دنیای صفر و یک‌ها پول درمی‌آورند.

از اقتصاد نفتی تا اقتصاد هوشمند