به گزارش تحلیل ایران ، اتحادیه اروپا اخیراً هفدهمین بسته تحریمی خود را علیه فدراسیون روسیه به تصویب رسانده است.
این بسته یکی از جامع‌ترین و راهبردی‌ترین اقدامات اتحادیه علیه روسیه به‌شمار می‌رود و با هدف تضعیف منابع مالی، صنعتی و نظامی این کشور تدوین شده است.
در این چارچوب، طیفی گسترده از اقدامات محدودکننده در نظر گرفته شده است؛ از جمله تحریم‌های بخش انرژی، کنترل‌های صادراتی پیشرفته، اقدامات هدفمند علیه ناوگان نفتکش‌های موسوم به «ناوگان سایه» و نیز مقابله با تهدیدات هیبریدی و نقض حقوق بشر.
یکی از بخش‌های کلیدی این بسته، تمرکز بر «ناوگان سایه» روسیه است؛ ناوگانی متشکل از صدها کشتی که با پرچم کشورهای ثالث، به‌صورت پنهانی اقدام به صادرات نفت خام روسیه کرده و در دور زدن تحریم‌ها نقش دارند.
اتحادیه اروپا با افزودن ۱۸۹ کشتی دیگر به فهرست تحریم‌ها، شمار کل کشتی‌های تحریم‌شده را به ۳۴۲ رسانده است.
این کشتی‌ها دیگر اجازه ورود به بنادر اروپایی را نداشته و دریافت خدمات بیمه، تعمیر و نگهداری یا پشتیبانی فنی برای آن‌ها ممنوع شده است.
همچنین شرکت‌های کشتیرانی، بیمه‌گر و ارائه‌دهندگان خدمات دریایی مستقر در امارات، ترکیه و هنگ‌کنگ نیز به دلیل ایفای نقش پشتیبانی در فعالیت‌های این ناوگان، تحت تحریم قرار گرفته‌اند.
در بخش انرژی، شرکت بزرگ نفتی روسی «سورگوت‌نفت‌گاز» (Surgutneftegas JSC) مستقیماً هدف تحریم قرار گرفته است.
این شرکت که یکی از منابع اصلی درآمدی دولت روسیه محسوب می‌شود، اکنون با مسدودسازی دارایی‌ها و منع دسترسی به منابع مالی بین‌المللی مواجه شده است.
همچنین، شرکت Eiger Shipping DMCC ـ وابسته به بازوی بازرگانی شرکت لوک‌اویل (Litasco) و مستقر در دبی ـ نیز به دلیل تسهیل صادرات نفت، تحریم شده است. این اقدامات بخشی از راهبرد گسترده اتحادیه برای کاهش توان مالی دولت روسیه در ادامه جنگ به‌شمار می‌روند.
بسته هفدهم تحریمی همچنین دامنه کنترل‌های صادراتی را گسترش داده و صادرات اقلام و فناوری‌های دوکاربردی به روسیه را بیش از پیش محدود کرده است.
۳۱ نهاد دیگر به فهرست نهادهای تحت کنترل شدید صادراتی افزوده شده‌اند. برخی از این نهادها در کشورهایی چون صربستان، ترکیه، امارات، ازبکستان و ویتنام مستقرند و متهم به تأمین ابزار دقیق، ماشین‌آلات صنعتی و مواد شیمیایی برای بخش نظامی روسیه هستند.
افزون بر این، بیش از ۴۵ فرد و شرکت مرتبط با مجتمع نظامی‌ـ‌صنعتی روسیه شامل تأمین‌کنندگان پهپاد، مهمات و خدمات پشتیبانی به نیروهای مسلح روسیه، هدف تحریم قرار گرفته‌اند.
همچنین شرکت‌ها و نهادهایی از کشورهای ثالث مانند چین، بلاروس و اسرائیل که در تأمین این تجهیزات نقش دارند، در فهرست تحریم‌ها قرار گرفته‌اند.
در حوزه تهدیدات هیبریدی، اتحادیه اروپا برای نخستین بار تحریم‌هایی را بر مبنای مشارکت در جنگ اطلاعاتی، عملیات سایبری و بی‌ثبات‌سازی جوامع اعمال کرده است.
۲۷ فرد و نهاد به دلیل نقش‌آفرینی در این زمینه‌ها، تحت تحریم قرار گرفته‌اند. همچنین اتحادیه با ایجاد چارچوب حقوقی جدید، امکان تحریم دارایی‌های فیزیکی نظیر کشتی، هواپیما، املاک و زیرساخت‌هایی را که در اقدامات بی‌ثبات‌کننده استفاده می‌شوند، فراهم کرده است.
در حوزه حقوق بشر، ۲۸ قاضی، دادستان و مقام امنیتی روس که در پرونده‌های سیاسی و محاکمه مخالفان نقش داشته‌اند، هدف تحریم قرار گرفته‌اند.
همچنین سه نهاد وابسته به وزارت دفاع روسیه به دلیل تولید و استفاده از عوامل شیمیایی کنترل شورش علیه غیرنظامیان در اوکراین، در فهرست تحریم‌های مربوط به تسلیحات شیمیایی قرار گرفته‌اند.
از منظر حقوقی، اجرای این تحریم‌ها بر اساس مجموعه‌ای از مقررات شورای اتحادیه اروپا صورت گرفته است؛ از جمله مقرره ۲۰۲۵/۹۳۲(EU) که اصلاحیه‌ای بر مقرره اصلی ۲۰۱۴/۸۳۳ محسوب می‌شود و مقررات اجرایی ۲۰۲۵/۹۳۳، ۲۰۲۵/۹۶۴، ۲۰۲۵/۹۶۵، ۲۰۲۵/۹۵۸ و ۲۰۲۵/۹۵۹ که به ترتیب حوزه‌های
اوکراین، تهدیدات هیبریدی، حقوق بشر و تسلیحات شیمیایی را پوشش می‌دهند.
در مجموع، بسته هفدهم تحریم‌های اتحادیه اروپا نمایانگر یک راهبرد چندبعدی است که هدف آن نه‌تنها ضربه زدن به توان نظامی و مالی روسیه، بلکه ایجاد محدودیت‌های ساختاری برای دور زدن تحریم‌ها و شناسایی عوامل واسطه‌ای در کشورهای ثالث است.
این بسته همچنین گامی مهم در راستای تعمیق همکاری حقوقی و سیاسی اتحادیه اروپا با متحدان جهانی، به‌منظور دفاع از اصول حقوق بین‌الملل و حمایت مؤثر از اوکراین به‌شمار می‌رود.