به گزارش تحلیل ایران ، دبیرکل حزب کارگزاران سازندگی، در سرمقاله روزنامه سازندگی و پس از دیدار رئیسجمهور چین با دونالد ترامپ، بر لزوم بازنگری در نگاه ایران به شرق و تحلیل واقعبینانه روابط با آمریکا نوشته است که «ما باید در رویآوری و نگاه به شرق دقیقاً
بدانیم آن کشورها چگونه با حفظ اصول و استقلال خود توانستند روابط تجاری و بینالمللیشان را اصلاح و ترمیم کنند. باید به دنبال درک این مسئله باشیم که چرا ما نتوانستیم با آمریکا ارتباط برقرار کنیم. آمریکاییها البته در مقاطعی همانند کودتای ۲۸ مرداد ۱۳۳۲ به ما
ضربه زدند و ما هم در مقاطعی مثل اشغال سفارت آمریکا در آبان ۱۳۵۸ اشتباههایی داشتیم. مطابق عرف بینالملل، سفارت هر کشوری خاک آن کشور است و ما حق نداشتیم دیپلماتهای آمریکایی را گروگان بگیریم.»
با وجود این نوع نگاهها، تجربه چند دهه اخیر بهروشنی نشان داده که حتی توافقات رسمی و چندجانبه با واشنگتن فاقد ضمانت اجرایی هستند. خروج یکجانبه آمریکا از برجام، بیاعتنایی به تعهدات امنیتی در افغانستان، و نقض مکرر توافقات تجاری با اروپا نمونههایی از رفتار
غیر قابل پیشبینی واشنگتن است. به همین دلیل، بسیاری از تحلیلگران معتقدند اتکای بیش از حد به میز مذاکره با آمریکا نوعی خوشخیالی سیاسی است.
نمونه دیدار درمانی برای قطری ها
نمونه دیگر، روابط ایالات متحده با قطر است؛ کشوری که علیرغم توافقات نظامی و امنیتی با واشنگتن، در بزنگاههای حساس مورد حمایت واقعی قرار نمیگیرد. در چنین شرایطی، وعدهی حل مشکلات اقتصادی یا سیاسی ایران از طریق مذاکره مستقیم با آمریکا، بیش از آنکه راهبردی
باشد، به رؤیایی دیپلماتیک شباهت دارد؛ بهویژه وقتی بدانیم تصمیمگیری در واشنگتن نه بر مبنای وفاداری به تعهدات، بلکه با محوریت منافع رژیم صهیونیستی و توازن قدرت در منطقه انجام میشود.
نگاهی به تجربه کشورهای دیگر نیز این واقعیت را تأیید میکند. در فوریه ۲۰۱۹، دیدار دونالد ترامپ با کیم جونگاون، رهبر کره شمالی، در هانوی برگزار شد. با وجود فضای تبلیغاتی گسترده، مذاکراتبه دلیلل اختلاف بر سر رفع تحریمها به بنبست رسید. کره شمالی خواستار لغو
بخشی از تحریمها برای بهبود وضعیت معیشتی مردم بود، اما واشنگتن این درخواست را نپذیرفت. حتی پس از این دیدار، نهتنها تحریمها برداشته نشد، بلکه روابط دو کشور سردتر نیز شد.
روسیه پوتین هم نتوانست دیدار درمانی کند!
در مورد روسیه نیز، دیدارهای پیاپی ولادیمیر پوتین و دونالد ترامپ هیچگاه منجر به کاهش فشارهای اقتصادی نشد. برعکس، آمریکا و متحدانش در دورههای مختلف تحریمهای تازهای علیه مسکو وضع کردند که نشان میدهد دیدارهای دیپلماتیک با ترامپ معمولاً بدون دستاورد عملی
پایان یافته است.
تازهترین نمونه از این روند، دیدار اخیر ابومحمد جولانی، رئیس جمهور خو خوانده سوریه، با رئیسجمهور آمریکا بوده است، دیداری که تنها چند روز پس از آن، سوریه هدف چندین حمله هوایی رژیم صهیونیستی قرار گرفت. این رویداد نیز بار دیگر نشان داد که حتی ارتباط یا مذاکره
با واشنگتن لزوماً به کاهش تنشها منجر نمیشود و ممکن است نتیجهای معکوس در پی داشته باشد.
تجربه ای که اصلاحطلبان باید ببینند
مرور رفتارهای آمریکا در قبال متحدان و مخالفان خود ثابت میکند که سیاست خارجی این کشور تابع منافع کوتاهمدت و فشارهای لابیهای قدرت است، نه تعهد به توافقات یا احترام به شرکای بینالمللی.
از کره شمالی تا روسیه و سوریه، دیدار با ترامپ یا دیگر مقامات آمریکایی هیچگاه تغییری اساسی در سیاستهای واشنگتن ایجاد نکرد؛ بنابراین، اتکا به دیدار یا مذاکره با آمریکا برای حل مشکلات ایران، نه راهحل واقعبینانه بلکه تکرار تجربههای شکستخوردهای است که
جهان بارها شاهد آن بوده است.