دهن‌کجی قیمت دلار رسمی به بازار آزاد؛

به گزارش تحلیل ایران، قیمت اسکناس و حواله دلار توافقی در بازار ارز تجاری امروز یکشنبه ۱۶ آذر ۱۴۰۴ توسط بانک مرکزی اعلام شد و به ترتیب با اصلاح قابل توجه ۴۶۰۳ و ۴۴۶۹ ریالی نسبت به روز کاری قبل به ترتیب به نرخ ۷۳۳,۹۱۷ و ۷۱۲,۵۴۱ رسید.

سیگنال بورسی نرخ حواله دلار

نمودار زیر روند افزایش قیمت اسکناس و حواله دلار آمریکا را در ۶۵۰ و ۵۷۵ روز کاری گذشته نشان می‌دهد. نمودار آبی نرخ اسکناس و نمودار نارنجی نرخ حواله دلار بر حسب ریال است.

جدیدترین آمار از معاملات بازار ارز حاکی از آن است که برای نخستین‌بار نرخ حواله دلار آمریکا در تاریخ ۸ مهر ۱۴۰۴ وارد کانال ۷۰ هزار تومان شد و کار خود را در این کانال از نرخ ۷۰۱,۵۰۳ ریال آغاز کرد و اکنون به ۷۱۲,۵۴۱ ریال رسیده است؛ رویدادی که از منظر فعالان بورس، می‌تواند به‌عنوان یک سیگنال مثبت برای شرکت‌های صادرات‌محور تلقی گردد. مقایسه روند ۵۵۴ روز کاری گذشته نشان می‌دهد نرخ حواله از ۳۹۲,۶۹۹ ریال به این سطح رسیده که معادل رشد نزدیک به ۸۲ درصدی (نزدیک به ۳۲ هزار و ۱۰۵ تومانی) است.

از آنجا که بسیاری از شرکت‌های بورسی، به‌ویژه در صنایع پتروشیمی، فلزات اساسی و معدنی، بخش عمده فروش خود را بر پایه نرخ ارز حواله‌ای انجام می‌دهند، ورود حواله به کانال ۷۰ هزار تومان نشان‌دهنده افزایش درآمد ریالی حاصل از صادرات و در نتیجه، بهبود حاشیه سود عملیاتی این شرکت‌هاست. این رویداد می‌تواند زمینه‌ساز افزایش انگیزه سرمایه‌گذاری در نمادهای مرتبط و تحرک بیشتر سمت تقاضا در بازار سرمایه شود.

انتظار می‌رود در صورت تثبیت نرخ حواله در این کانال، گزارش‌های مالی فصلی شرکت‌ها با ارقام بالاتری منعکس گردد و بازار نشانه‌های بیشتری از حرکت به سمت ارزش‌گذاری بالاتر نشان دهد.

این نمودار نشان می‌دهد بعد از شتاب گرفتن افزایش نرخ در تابستان و پاییز ۱۴۰۳ و نهایتاً جهش قیمت در ابتدای زمستان همان سال، قیمت از اواخر بهمن ماه با نزدیک شدن به کانال ۷۰ هزار تومان، در این محدود کنترل شده است.

شایان ذکر است طی ۶۵۷ روز کاری گذشته افزایش قیمت اسکناس دلار از ۴۱۲,۹۹۷ ریال به ۷۳۳,۹۱۷ ریال بیانگر رشد نزدیک به ۷۸ درصدی (نزدیک به ۳۲ هزار و ۲۱۶ تومانی) در این مدت است و این خود بیانگر رشد بیشتر نرخ حواله نسبت به اسکناس است.

اگرچه این در حالی است که همزمان با بالا رفتن نرخ دلار غیررسمی، محمدرضا فرزین رئیس‌کل بانک مرکزی بارها درباره ادعاهایی درخصوص تک‌نرخی شدن ارز تأکید کرده است که بانک مرکزی هیچ برنامه‌ای برای افزایش نرخ ارز ۷۰ هزار تومانی ندارد و معتقدیم ما نمی‌توانیم با افزایش نرخ ارز ترجیحی ۲۸.۵۰۰ تومانی و ۷۰ هزار تومانی مرکز مبادله، تورم را به کالاها و خدمات منتقل کنیم زیرا تجربه گذشته نشان می‌دهد اگر این کار انجام شود تورم شدیدی به کالاها منتقل می‌شود.

نمودار زیر تغییرات روزانه نرخ رسمی دلار را بر حسب ریال از ابتدای سال ۱۴۰۴ نشان می‌دهد که حاکی از رشد چشمگیر روزانه ۵۶۸ تومانی در روز دوشنبه ۱۹ آبان و اصلاح بی‌سابقه ۴۶۰ تومانی در روز یکشنبه ۱۶ آذر است.

نرخ سایر ارزها

قیمت توافقی هر اسکناس یورو در مرکز مبادله ایران با کاهش ۴۸۵۶ ریالی نسبت به روز کاری قبل به ۸۵۴ هزار و ۴۵۸ ریال و نرخ حواله یورو نیز با کاهشی تقریباً مشابه (۴۷۱۵ ریالی) به ۸۲۹ هزار و ۵۷۱ ریال رسیده است.

از سوی دیگر، اسکناس و حواله درهم امارات با کاهش ۱۲۵۴ و ۱۲۱۷ ریالی نسبت به روز کاری گذشته به ترتیب ۱۹۹ هزار و ۸۴۱ ریال و ۱۹۴ هزار و ۲۱ ریال ارزش‌گذاری شده است.

نرخ سایر ارزها و تغییرات آن بر حسب ریال به تفصیل در جدول زیر آمده است.

نکاتی پیرامون نرخ‌های اعلامی

بنابر اعلام سامانه معاملات الکترونیک ارز (ETS) بانک مرکزی جمهوری اسلامی ایران، نرخ‌های اسکناس و حواله منتشر شده در هر روز بر اساس معاملات ثبت شده توسط بانک‌ها و صرافی‌های عامل در سامانه‌های ارزی در روز کاری قبل محاسبه شده است.

ضمناً نرخ حواله کالاهای اساسی و ضروری در حال حاضر بر اساس دلار ۲۸۵.۰۰۰ ریال محاسبه می‌شود. لذا معادل ریالی معاملات ارز حاصل از صادرات نفت خام، میعانات گازی و گاز طبیعی بر اساس نرخ متناظر (خرید یا فروش) با این نرخ انجام می‌شود.

نرخ اعلامی دلار اسکناس، قیمت نهایی‬ آن نیست

نرخ اعلامی دلار اسکناس در مرکز مبادله ارز و طلای ایران نرخ نهایی نیست؛ یعنی نرخ اعلام‌شده شامل کارمزد نمی‌شود و متقاضی هنگام دریافت اسکناس باید کارمزد جداگانه پرداخت کند که کمتر از ۵ درصد است. این کارمزد بابت خدمات بانکی، هزینه‌های تأمین، جابه‌جایی و تحویل فیزیکی اسکناس از سوی بانک عامل دریافت می‌شود. بنابراین، نرخ درج‌شده در تابلوی رسمی، قیمت واقعی و تمام‌شده برای مشتری نیست و نرخ پرداختی همواره بالاتر از نرخ اعلامی خواهد بود.

نکته مهم دیگر آن است که بازار اسکناس سهمی کمتر از ۵ درصد از کل بازار رسمی ارز دارد و عمده مبادلات ارزی کشور در قالب حواله انجام می‌شود که نرخ آن روزانه اعلام می‌شود.

به‌روزرسانی میزان کارمزد در سامانه ارز تجاری

کارمزد ارائه خدمات عاملیت و کارگزاری توسط بانک عامل بابت خرید یا فروش ارز به صورت حواله ارزی برای معاملات غیرمستقیم به میزان سه در هزار (۰۰۳‏‏‏/۰) ارزش ریالی ثمن معامله سهم بانک‌عامل خریدار و دو در هزار (۰۰۲‏‏‏/۰) سهم بانک عامل فروشنده تعیین شده و به ترتیب از خریدار و فروشنده ارز اخذ می‌شود. کارمزد مذکور برای معاملات مستقیم به میزان یکسان یک در هزار (۰۰۱‏/۰) ارزش ریالی ثمن معامله سهم بانک‌عامل خریدار و فروشنده از هریک از طرفین (خریدار و فروشنده ارز) دریافت شود.

تغییر نرخ ارز مسافرتی

بنابر اعلام بانک مرکزی سازوکار نحوه محاسبه و خرید ارز مسافرین خارج از کشور از روز شنبه سوم آبان ماه تغییر کرد. بر این اساس نرخ ارز مسافری به صورت روزانه و براساس نرخ تالار دوم ارز تجاری این مرکز به علاوه هزینه تبدیل و نقل و انتقال اسکناس اعلام می‌شود.

این تغییر شیوه قیمت گذاری صرفاً مربوط به ارز مسافری است و سایر سرفصل‌های ارز خدماتی از جمله ارز دانشجویی، درمانی و فدراسیون‌های ورزشی بدون تغییر و مطابق روال گذشته محاسبه خواهد شد.

همچنین، خرید و دریافت ارز مسافرتی همچنان از طریق بانک‌های عامل ملی، ملت و سامان انجام می‌شود و پس از راه اندازی نهایی سامانه ارز مسافرتی مرکز مبادله ایران، این فرآیندها در سامانه مرکز مبادله متمرکز خواهد شد.